4.yy. basinda, Imparator Maximianus döneminde martir olan bu iki asker azizin bayram günü 7 Ekim’dir. Hiristiyanligi kabul ettikleri için asker elbiselerinden mahrum edilen azizler sehrin bir ucundan digerine kadin giysileri içinde teshir edilmislerdir. Imparator onlari Ziridler’in yasadigi bölgenin yakinina gönderir fakat burasi Maximianus’un etki alaninin disindadir.
Böylece hiristiyan inancini yaymayi basarirlar. Ancak, Bakkhos Barbalisson’da kamçilanarak, bir kaç gün sonra da Sergios Rusafa’da basi kesilerek öldürülür. Sergios ve Bakkhos’a atfedilen asker aziz kimligi çok açik degildir, bu iki genç aziz asker kiyafetinden çok saray giysileri ile tasvir edilmistir. Bazen ellerinde uzun bir mizrak tutarlar. 7.yy. basina ait bugün Kiev’de bulunan bir Sinai ikonasinda ve Bizans dönemi kilise resim programlarinda tasvirleri görülür.
Her iki aziz II.Basileios ve Simeon Metaphrates Menologyalarinda bassiz olarak tasvir edilmislerdir (Kazhdan-Sevcenko 1991: 1879). Ayrica, 7.yy.’a ait Kibris’ta bulunan gümüs bir kasede Sergios veya Bakkhos’u tasvir ettigi kabul edilen bir figür vardir. Çünkü figür imparatorluk korumalarinin kiyafeti ile tasvir edilmistir .
Istanbul’da Jüstinyen ve Theodora tarafindan adlarina ithaf edilmis bir kilise bulunmaktadir. Günümüzde Küçük Ayasofya Camii olarak taninan yapi plan açisindan Ayasofya’ya benzer. Kare içinde çapraz eksenlerde eksedralarla genisletilmis sekizgenden olusan kilise Istanbul’un en ünlü merkezi yapisidir. Yaklasik 531′de insa edilen kilisenin içinde arsitravda imparator ve imparatoriçenin adlarinin geçtigi bir kitabe bulunmaktadir. Yapi 16.yy. basinda II.Beyazit döneminde Bab-üs saade agasi Küçük Hüseyin Aga tarafindan camiye çevrilmistir. Sergios ve Bakkhos’un baslari ile diger röliklerin burada korundugu bilinmektedir (Mango 1991: 1879).
Aziz Panteleemon
Nikomedia’da dogan ve 305′de aziz bir ‘Anargyroi’di . Bayram günü 27 Temmuz olan Panteleemon pagan senatör Eustorgios’un ogluydu. Önemli doktorlardan Euphrosynos ile tip bilimi çalismistir. Hiristiyan rahip Hermolaos, Panteleemon’u Asklepios’un, Hippokrates’in, Galen’in ve imparator Maksimianus’un taptigi diger tanrilarin var olmadigina ikna etmistir.
Panteleemon, hastalari Isa’nin adi sayesinde iyilestirdigine inaniyordu. Azizin mucizelerle hastalari iyilestirmesi ününün yayilmasina ve Imparator Maksimianus’un da öfkesinin artmasina neden oldu. Dogaüstü güçleri, azizin yapilan iskencelere dayanmasini saglamistir: içinde kursun kaynayan bir fiçiya atilmis fakat ates aniden sönerek kursun sogumustur; arenada vahsi hayvanlar saldirmak yerine azizin önünde diz çökmüsler, cellatlarin mizraklari balmumu gibi erimistir. Son olarak basi kesilmis, boynundan kan yerine süt akmis ve öldürüldügü yerdeki zeytin agaci ürün vermistir. Panteleemon kültü hem bati hem dogu imparatorlugunda popüler olmustur (Kazhdan-Sevcenko 1991: 1572-1573).
Panteleemon, tasvirlerinde genellikle piramidal bir doktor kutusu tutar. Yasamindan çesitli sahneler Nerezi’de, Sinai’de bir vita ikonada ve Simeon Metaphrates’in Menologyasi’nda tasvir edilmistir (Kazhdan-Sevcenko 1991: 1573).
Read More about Hippodrom’daki Euphemia Kilisesi
